Pèr demanda la plueio |
Avèn
vist que
li pelerinage pèr demanda la
plueio soun cita despièi li siècle XV dins li
doucumen escri. Segound de temoui
de noste tèms, se sarien debana fin-qu’à la guerro de 1939-1945. Forço curat nous li conton tout de long dóu siècle XIX. Li fidèu partien de soun vilage pèr ana à l’ermitage d’à pèd, o en veituro (carreto, jardiniero, etc.) pèr ana prega lou Sant. L’abat J.-L. Prompsault nous dis que dous di tres abitant d’uno parròqui participavon à-n-aquésti proucessioun. La caminado poudié èstre de 12, 15, 20 de cop que i’a de 30 kiloumètre, d’àutri cop li roumiéu fasien uno escourregudo de 40, 60 o 80 kiloumètre pèr veni demanda l’ajudo dóu Sant o lou gramacia di favour qu’avien agudo d’éu. Souvènti-fes aquésti fidèu fasien uno nouveno, valènt-à-dire que pregavon Sant Gènt nòu jour à-de-rèng. S’avien la plueio passa’ quéli nòu jour, un roumavage de gramaci èro ourganisa vers l’ermitage. En 1846, lou curat de
Sant-Sifrèn, à
Carpentras, demando
Fau dire que quouro li
recordo èron
amenaçado pèr trop de secaresso, li
gènt de la Coumtat de Venisso, coume aquéli de
Prouvènço, courrien au cros dóu
Sant en pïóusi proucessioun, e sa fe
n’èro sèmpre recoumpensado, coume nous
lou
dis l’abat Prompsault .
Au
printèms de 1884, uno secaresso esfraiouso
desoulè la campagno e li recordo èron
à mand de
peri. Li vilage de Perno, la
Roco, Sant-Deidié, lou Bausset, Saumano, Venasco,
l’Ilo,
Cavaioun, Veleroun,
Mountèu, Vassòu, Baumo e Caroumb
venguèron en
proucessioun à l’ermitage. La vau
benesido restountiguè di cant pèr ameisa
l’iro
dóu Cèu. Diéu refuso rèn
à Sant
Gènt que tèn dins si man li nivoulado. Lou 10 d’abriéu 1894, l’Archevesque d’Avignoun fai uno letro i curat de soun dioucèsi, en causo d’uno secaresso que n’en finissié plus e qu’amenaçavo d’arrouina lis espèro di poupulacioun agricolo. Adounc penetra de soun devé e dins l’afecioun de soun cor peirenau pèr aquesto classo tant interessanto e tant ounèsto di travaiadou de la terro, aguè à cor de respondre à si plang en couvidant tóuti li fidèu de soun dioucèsi au pèd dis autar. Ourdounè uno nouveno de preguiero, demandant de i’apoundre d’antifòni, verset mai ouresoun de Sant Agricò (acò èro pèr lis Avignounen) e de Sant Gènt (èro pèr li Coumtadin), aquésti dos gràndi glòri de noste païs que soun intercessoun es toustèms estado tant eficaço. La plueio tant esperado, toumbè avans la fin de la nouveno. La secaresso de 1896 es
countado pèr diferènt
doucumen.
Li
terro de blad èron entre-secado e coume cremado, li
radiéri semenço voulien pas
greia. Un journalisto acabavo ansin soun article: Zóu!
anen querre la plueio
à Sant Gènt! De preguiero publico se
diguèron dins li parròqui. Carpentras
proucessiounè pèr carriero. De retour de
l’ermitage, li pelerin rescountrèron
un mounde fòu, e la catedralo èro cacaluchado
coume i jour di gràndi fèsto.
Li
parrouquian dóu Bausset proucessiounèron
à
la capello en cantant li letanìo dóu Sant. Lou
Pichot
Semenàri de Sant Gardo ié
recitè lou capelet. Dès-e-sèt
parròqui
faguèron soun pelerinage: Vassòu
i’anè
’mé tóuti sis abitant (aleva li malaut
que
restèron pèr garda lis oustau);
Perno em’uno couralo de 50 ome; Verquiero emé la
bandiero
e l’estatuo dóu Sant
(sourtido au Bausset, que la proucessioun èro passado
pèr
de coumuno que li
proucessioun i’èron enebido). Sant-Ipoulite e
Mountèu ourganisèron uno
proucessioun de 500 ome, li cant estènt acoumpagna
pèr la
musico municipalo.
Sant-Deidié e Sant-Saturnin-d’Avignoun
mandèron
3000 pelerin, e lou meme jour
venguèron Caroumb, Baumo e Jounqueireto. Roubioun
venguè
lou dijòu que ié
plóuguè (em’acò
s’entournèron
souto uno plueio d’endoulible). Louriòu e
Malo-Mort
clavèron lou pelerinage. Li roumiéu
óutenguèron la plueio demandado e tant
esperado. |
Lou roumavage d’Entre-Aigo |
Li
roumavage d’Entre-Aigo soun descri dins lou registre de la
parròqui redegi pèr
lou curat vers lou mitan dóu siècle XIX En 1868, lou
campèstre patissènt forço
de la secaresso, li parrouquian d’Entre-Aigo demandon de
faire uno nouveno à
l’ounour de Sant Gènt. La plueio
toumbè mau-grat lou mistralas, tambèn la
poupulcaioun recouneissènto vouguè ana en
roumavage à Sant Gènt.
Li
pelerin parton à sièis
ouro de matin, emé musico e tambour, en cantant de cantico.
Au vilage dóu
Bausset la plueio li fai se recata dins la glèiso. Assiston
à-n-uno messo cantado
à la capello de l’ermitage. Fan prouvesioun
d’aigo miraclouso e rintron
à-n-Entre-Aigo mounte la plueio lis espèro.. Dins
soun estrambord li musicaire
fan un passo-carriero que duro long-tèms en jougant l’èr
dóu famous cantico: À
l’ounour de Sant Gènt.
Chasque an lou vilage
celebravo la fèsto de
Sant Gènt. Un an, après lou roumavage,
i’aubourèron uno estatuo, e faguèron
crido à-n-un proufessour dóu coulège
de Carpentras, au cap de musico de la
gardo naciounalo de Lioun, emai à-n-un abat de Cavaioun
pèr coumpausa de
cantico, moutet e cantato à l’ounour
dóu Sant, pèr lou jour de la benedicioun
d’aquesto estatuo.
L’estatuo
fuguè benesido au tèms d’un
roumavage à l’ermitage. La proucessioun
recampè lis autourita civilo e
religiouso: counseié municipau, fraire maristo,
counseié de la Fabrico,
Counfrarié di Penitènt Blanc, chantre de la
parròqui, musicaire, priéu de Sant
Aloi... Tóuti li crous e li bandiero èron
sourtido, faguèron peta li bouito
tout-de-long dóu passo-carriero. À
l’ermitage, uno proumiero messo basso
seguido d’uno grand messo soulenno (emé diacre e
soudiacre) fugèron celebrado.
E pièi i’aguè ’no bono biasso
sus l’erbo o souto lou nouguié.
Tóuti
partiguèron mai, e siguèron aculi
em’esbroufe dins li vilage que ié passavon. Sus la
grand
routo que meno à
Carpentras, pièi à Mountèu, lou
càrri de
Sant Gènt avié pèr gardo
d’ounour 4
prèire en subre-pelis emé lou souïsse en
grand
tengudo. Li gènt se
descapelavon, boulegant capèu e moucadou, e laissant lou
càrri dóu Sant faire
cap au courtege. À Mountèu, li campano
sounèron
à brand, batien li tambour, e
la musico fasié entèndre lou cantico de Sant
Gènt.
Li pelerin desplegavon si
bandiero, lou clergié de la vilo venguè au
rescontre
dóu courtege, e touto la
poupulcaioun s’esquichavo sus soun passage. Après
un salut
soulenne dins la
glèiso, li pelerin remountèron dins si veituro.
Ei de
nouta qu’aquesto
proucessioun se debanè un dimècre, jour noun
chauma,
ço qu’empachè pas de
moubilisa tóuti li fidèu.
Lou Coustumié
d’Entre-Aigo de 1874 noto que
chasque an, avans la fèsto de Sant Gènt se fai
uno nouveno. L’estatuo dóu Sant
es espausado dins lou cor de la glèiso, e l’on
prego 9 jour à-de-rèng, en
apoundènt à la preguiero dóu
mes de Marìo (lou mes Mai), 5 Pater
e 5 Ave. Lou dimenche que s’atrobo dins
la nouveno, M. lou curat óublido
de faire un pichot panegiri dóu Sant e la veprado i
Vèspro se canto soulennamen
lou cantico de Sant Gènt alterna pèr li couristo
e lou cor di chantre. Au
darrié coublet, es em’estrambord que se crido Vivo
Sant Gènt. La musico,
que i’es counvidado, se prèsto pèr
acoumpagna lou cant.
En 1875, lou pelerinage
dis ome se fai emé
grand soulennita emé la participacioun dis autourita civilo:
lou Conse e soun
proumier Ajoun aguènt carga la cherpo. Avien bouta
l’estatuo dóu Sant, ournado
emé lou mai de siuen e lou mai de lùssi
poussible sus
un càrri que ié
prenguèron plaço lou Curat, lou
presidènt
emé lou clavaire de la Fabrico e
quatre clerjoun. Lis abitant i’èron au cop davans
e
darrié en veituro e
jardiniero. Tóuti partiguèron à 3 ouro
de matin.
À l’ermitage, après agué
ausi
la messo, anèron en proucessioun à la font
miraclouso. De
retour, fuguèron
reçaupu au Semenàri de Santo Gardo,
pièi à
Mountèu, que lou païs i’èro en
fèsto
coume pèr lou 16 de mai. La poupulacioun lis
acoumpagnè
en proucessioun à la
glèiso pièi à la sourtido
dóu vilage en
cantant li cantico de Sant Gènt. En
arribant à-n-Entre-Aigo, lou vicàri, li clerjoun,
li
coungregacioun recampado
venguèron à l’endavans dóu
Sant en
proucessioun. Li roumiéu acabèron soun
pelerinage à la glèiso, qu’aqui
ié
cantèron lou cantico de Sant Gènt e
i’escoutèron uno dicho de soun curat, avans
d’assista à la benedicioun dóu Sant
Sacramen.
En 1878, uno secaresso di
grando (8 mes),
menaçant proun seriousamen la recordo de blad, uno
deputacioun de 30 paire
demando au curat d’ourganisa uno nouveno. La plueio
toumbè tre lou segound jour
di preguiero. Au pelerinage de gramaci à
l’ermitage, mai de 60 carreto,
jardiniero e àutri vehicule acoumpagnè lou
càrri dóu Sant. À la capello li
couristo cantèron uno poulido messo en tres partido, li
chantre (èron 18)
cantèron mai que d’un moussèu
forço bèu. À Mountèu uno
proucessioun de 1500
persouno venguè à soun rescontre e se
tirè 52 bouito quouro partiguèron.
En
recouneissènço envers lou Sant,
l’ounourèron dins la glèiso
parrouquialo en envirounant soun estatuo de
decouracioun ufanouso. En 1877, un autar en mabre, que
coustè 630 franc, ié
fuguè counsacra, e l’an
d’après, ourganisèron uno
loutarié pèr l’adourna de
crous, de candelié, de cire, de bouquet, de tapis, e de
candelabre.
|